Gastblog | Samen werken aan meer mobiliteit voor ouderen
door Jan-Willem Hartsuiker, 4 min lezen
door Jan-Willem Hartsuiker, 4 min lezen
Soms merk je pas hoe belangrijk bewegingsvrijheid is wanneer die minder vanzelfsprekend wordt. Ik heb het vaak gezien bij mijn eigen opa. Hij hield van fietsen en wandelen maar werd door ouderdom en kleine kwaaltjes steeds meer afhankelijk van anderen. Toch is er zoveel mogelijk om die mobiliteit weer te vergroten. Niet alleen fysiek actief blijven maar ook zorgen voor goed vervoer maakt een wereld van verschil in het dagelijks leven van ouderen.
Mobiliteit begint bij het lichaam zelf. Veel ouderen denken dat ze grote sportprestaties moeten leveren om fit te blijven maar dat is helemaal niet nodig. Dagelijks kleine afstanden lopen naar de supermarkt of even de straat op voor een praatje met de buren houdt de spieren soepel. Regelmatige beweging verbetert bovendien het evenwicht en vermindert het risico op vallen.
Een paar praktische ideeën voor dagelijkse beweging zijn:
Korte wandelingen verspreid over de dag
Licht tuinieren zoals het snoeien van struiken of het verzorgen van bloemen
Stoeloefeningen waarbij je opstaat en weer gaat zitten zonder je handen te gebruiken
Meedoen aan rustige beweeggroepen in de buurt
Zo blijft bewegen niet alleen haalbaar maar ook leuk en sociaal.
Vaak wordt vergeten dat het huis zelf een grote invloed heeft op de mobiliteit. Een drempel kan ineens een obstakel zijn. Een slechte verlichting maakt een veilige wandeling naar de keuken in de avond lastig. Door kleine aanpassingen wordt het huis weer toegankelijk.
Denk aan het plaatsen van stevige trapleuningen aan beide zijden, antislipmatten in de badkamer en extra verlichting in gangen en bij de voordeur. Voor buiten zijn op- en afritten voor een rollator of rolstoel een uitkomst. Het geeft ouderen de mogelijkheid zelfstandig naar buiten te gaan zonder afhankelijk te zijn van iemand die even helpt.
Zelfstandig van A naar B gaan is minstens zo belangrijk als binnenshuis mobiel zijn. Hier komt passend vervoer in beeld. Niet iedereen heeft familie of vrienden die altijd beschikbaar zijn voor ritjes. Gemeenten en lokale organisaties bieden vaak oplossingen zoals buurtbussen of regiotaxi’s. Het is handig om vooraf te informeren naar de mogelijkheden en tarieven.
Ook particulier taxi vervoer voor ouderen is vaak een goede optie. Deze diensten houden rekening met extra instaptijd en bieden hulp bij het dragen van boodschappen. Het geeft ouderen een veilig en comfortabel gevoel onderweg.
De laatste jaren zijn er veel slimme oplossingen bijgekomen die mobiliteit ondersteunen. GPS-horloges helpen bij het veilig wandelen doordat ze een melding sturen als iemand te ver van huis gaat. Elektrische rolstoelen of rollators met ondersteuning maken langere afstanden haalbaar zonder overmatige inspanning.
Daarnaast zijn er apps die ritten kunnen plannen en direct vervoer regelen. Het vergt soms wat gewenning maar met wat hulp van familie of een vrijwilliger worden deze tools snel een vanzelfsprekend onderdeel van het dagelijks leven.
Veel mensen weten niet dat gemeenten in Nederland ondersteuning bieden via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Een mooi voorbeeld is de Wmo in Den Bosch waar ouderen geholpen worden met het aanvragen van hulpmiddelen, woningaanpassingen en vervoersvoorzieningen.
Het is wel belangrijk om hier tijdig naar te informeren en zo nodig samen met een mantelzorger of familielid een aanvraag in te dienen. Zo worden onnodige wachttijden voorkomen en kan iemand sneller profiteren van de geboden hulp.
Mobiliteit gaat niet alleen over fysiek bewegen maar ook over het kunnen deelnemen aan sociale activiteiten. Een kaartavond in het buurthuis, een bezoek aan de markt of een middag in het park zorgen voor plezier en sociale prikkels.
Wanneer vervoer en fysieke mogelijkheden beperkt zijn, neemt het risico op eenzaamheid toe. Daarom is het goed om samen met buurtinitiatieven te kijken naar activiteiten waarbij vervoer wordt geregeld of waar vrijwilligers ouderen ophalen en weer thuisbrengen.
Mantelzorgers spelen vaak een stille maar onmisbare rol in de mobiliteit van ouderen. Zij bieden niet alleen vervoer maar stimuleren ook om actief te blijven. Vrijwilligersorganisaties vullen deze steun vaak aan door ritten te verzorgen naar afspraken of door samen te wandelen.
Het is waardevol om als mantelzorger of vrijwilliger te weten dat kleine inspanningen zoals wekelijks samen een boodschap doen al een groot verschil maken.
Mobiliteit is geen vanzelfsprekendheid maar wel iets waar we actief aan kunnen werken. Door tijdig aanpassingen te doen en gebruik te maken van beschikbare voorzieningen blijft het dagelijks leven rijk aan mogelijkheden. Het vraagt soms creativiteit en soms geduld maar de winst in zelfstandigheid is enorm.